NATUUR
De Willem Arntsz Hoeve (WA Hoeve) bestaat uit gemengd bos, heide, lanen en open tereinen. Aan de oostzijde ligt natuurgebied 'De Zoom'. De noordkant van het terrein is vernat grasland en een rustgebied voor vogels en andere dieren.
Het grotere gebied telt vele bomen in allerlei soorten en maten. Ze zijn belangrijk voor hele ecosysteem. In de holtes nestelen vleermuizen en vogels. De eekhoorn en marter vinden er hun thuis. Er zijn vele soorten mossen en schimmels.
WET NATUURBESCHERMING EN RODE LIJST
In 1984 heeft de provincie de resultaten gepresenteerd van een 10 jarig onderzoek naar naar flora en fauna omdat de natuur in de provincie ernstig achteruit ging. Voor de WA Hoeve hebben we de eerste waarnemingen gevonden uit 1981. Duidelijk is dat het hier om een belangrijk stuk natuur betreft, want decennialang met rust gelaten. Het gaat hier niet zomaar om een of andere vogel, insect of plantensoort. Veel soorten vallen onder de Wet natuurbescherming, sommige soorten staan op de rode lijst. Deze lijst geeft de mate van bedreiging aan, zoals de Gekraagde Aardster die de status 'kwetsbaar' heeft.
Ook soorten die (nog) niet op de rode lijst staan of een beschermde status hebben, zijn van groot belang voor het in stand houden van het ecosysteem omdat iedere inbreuk een scala aan negatieve gevolgen voor andere soorten heeft.
WAARNEMINGEN
De waarnemingenlijst is constant in beweging. In hoeverre heeft de natuur hier schade geleden? In hoeverre rukt het grasland op in de heidevelden? Wat moet er gebeuren om de kwetsbare natuur te behouden of om herstel mogelijk te maken? Het is de reden dat we samenwerken met natuurgroepen zoals KNNV. We zijn druk bezig een gebiedsinventarisatie te maken.
Onlangs nog, in januari 2022, zijn zeldzame korstmossen waargenomen. Dit zijn de Turflucifer, Grijze Bisschopsmuts, Isideus Vingermos, Wollige bisschopsmuts en Groene Veenkorst.
Soorten die hier de afgelopen jaren zijn gespot en op de rode lijst staan, zijn onder andere de Boommarter, Bunzing en Wezel, Ringslang, Zandhagedis, Kamsalamander en Rugstreeppad. Van de bijen zijn het de Andoornbij, Boommetselbij, Gehoornde Metselbij, Heidezandbij, Kruiskruidzandbij, Ranonkelbij. Van de dagvlinders zijn het: Groot Dikkopje, Heideblauwtje en Heivlinder.
Van de acht soorten vleermuizen (allemaal beschermd) die hier de afgelopen jaren zijn waargenomen, staat de Rosse Vleermuis op de rode lijst. De vleermuizen hebben hun nesten in de oude paviljoens en in de bomen in het nabije bos. Van de hier gespotte vogels staan een aantal op de rode lijst, zoals de Grauwe Vliegenvanger, Draaihals, Torenvalk, Boomvalk. Ook op de rode lijst en daarbij stikstofgevoelig zijn waargenomen: Paapje, Tapuit en Velduil.
Niet op de rode lijst, maar wel onder de Wet natuurbescherming: Nachtzwaluw, Boomleeuwerik, Roodborsttapuit, Dodaars en Bruine Kiekendief. Wespendief en Zwarte Specht zijn te kwalificeren als zeldzaam.
Een aantal van deze vogels zijn afhankelijk van de heide. Zij maken hun nest op de grond en bezoeken de bedreigde randen om te foerageren. De torenvalk (o.a. nestelend in oude bomen) en boomvalk dreigen helemaal te verdwijnen omdat in de open (heide)gebieden het aantal prooidieren te veel afneemt.
NACHTZWALUW
In een van de twee heidegebieden komt de beschermde Nachtzwaluw voor. Deze vogel heeft haar nest op de grond. Zij voedt zich met insecten, vooral nachtvlinders, die zich bevinden aan de rand, de overgang met het bos. Deze vogel is bijzonder gevoelig voor stikstof en voor betreding door mensen (en honden).
Stikstof maakt dat de heide vergrast waardoor de nachtzwaluw geen nestgebied meer heeft en niet meer kan fourageren. Omdat de grond verzuurt verdwijnen belangrijke planten die als voeding voor bijen, vlinders en andere insecten dienen. Als gevolg hiervan verdwijnen de insecten (in Nederland meer dan 75%) en heeft de nachtzwaluw op haar beurt ook geen voeding meer. Houtkap in het aangrenzende bos doet de rest.
AANTASTING
De geplande bebouwing zal de kwetsbare natuur verder aantasten. Soorten die onder druk staan zullen verdwijnen.
Met het slopen van een aantal oude gebouwen eind 2021, zijn een aantal vleermuizen verjaagd. Hoewel er in het tegenover liggende gebouw gaten in de overkapping zijn geboord, is niet gecontroleerd of de vleermuizen daar een nieuw thuis hebben gevonden.
De boommmarters in het gebied worden gevolgd voor onderzoek. Er zijn zorgen. Sinds eind april is een gezonde zwangere boommarter niet meer gezien, die bij het oude mortuarium haar nest had. Begin mei is dit gebouw gesloopt. Moeder en jong zijn vermist.